shoqeria
 |
Njerezit sipas natyres jane qenie shoqerore te cilet gjithmon jane permbajtur ne grupe.Bashkesite jane te organizuara ne baze te rregullave te pergjithshme dhe maredhenieve te gershetuara - pamvaresisht a behet fjale per maredhenie familjare, forces perkatese, regjionale apo tregtare.Shoqerimi i tille jep nje bashkesi te organizuar, te quajtur shoqeri.Edhe pse disa norma shoqerore, per shembull shtyrja per te formuar bashkesi siç eshte martesa ,ndalimi i incestit dhe ndarja e punes sipas gjinise dhe moshes, eshte e perbashket per te gjitha shoqerit ndersa ndryshojn zakonet dhe traditat qe egzistojne tek bashkesit. Prej koheve te lashta jetojme dhe punojme ne grupe shoqerore.Familja me maredheniet e shumllojshme eshte bashkesi cilesore e shoqeris. Megjithate paraardhesit tane e kane kuptuar se jeta ne grupe me te medhaja eshte ndarje me e mire per nevojat e tyre materiale dhe shpirterore dhe eshte me e mire per mbrojtjen nga rreziqet. Fshatrat qe kane dale prej ateher te perbere prej dymbedhjete ose me teper familjeve te perbashketa ,bazuar ne bujqesin dhe blegtorin , jane treguar si pamje e suksesshme e bashkesis shoqrore , per ate egzistojne edhe sot.
NDERLIKIMET
Ndryshimet ndonjeher ne shoqeri munde te jen te pershkruajtura si - opurtuniste" me fjale te tjera ,shoqerit aftesoehen ne baze te kushteve dhe ambientit.Pershtatja e tille natyrore mund ta çoje deri tek mareveshja e shoqerive.Keto ndryshime ne shoqri kane fulluar para 12 000 vjetesh me kultivimin e bimeve dhe zbutjen e kafsheve qe ka shfaqur shenja per perparimin e bujqesis.Aftesia per te prodhuar ushqime ka sjellur deri tek popullimi dhe sigurimi i mjeteve per jete per te jetuar me shum njerez dhe rritjen per 12 her te numrit te popullsis ne bote.Rritja e tille ka ngacmuar nevojen per centralizimin e administrates , qe te mund te realizohen nevojat e njerezve dhe prodhim te organizuar te ushqimit .Rregullat qe jane shfrytezuar per prodhimin e usqimit ,kane sjellur deri tek teprica ,ndarje me e ngusht e puneve dhe ne firmimimin e grupeve joprodhuese si kleriket ,mjeshtrit ,tatimmbledhesit dhe ushtaret.Keto role te reja kane sjellur ndikime te ndryshme ne shoqeri ,qe ka sjellur formimin e shoqeris hierarkike , e cila i ka ndryshuar maresheniet e meparshme qe me pare ishin te bazuara ne principe te barabarta.
SHOQERIA VULLNETARE
Fshatrat e vogla i bashkon bashkesia familjare.Bashkesit e tilla arrin mirkuptim ne ndarjen vullnetare te punes.Shembull i kesaj pamje oportuniste te ndryshimeve ne shoqeri jane paraqitur ne shek. XVIII NE Europen veriore.Pasojat nga revolucioni industrial ishin: shperngulja masovike e popullsis prej fshati ne qytet ,paraqitja e kapitalizmit dhe zhvillimi i shpejte teknologjik, te cilat sollet zhillimin e shteteve bashkohore.
SOCIALIZMI
Procesi i mesimit si te inkuadroemi ne shoqeri eshte socilizimi ,dhe fillon ne familje.Mandej formohet nepermjet lidhjeve me te rriturit dhe më shume formale nepermjet shkollimit. Duke u rritur individi meson per normat qe egzistojne ne shoqeri si rregullat e sjelljes qe ndihmon ne formimin e sjelljes se pergjitshme vetit dhe te tjerat.
GERSHETIMI I KULTURAVE
Sot disa shoqeri jane krejtesisht te izoluara.Prej banoreve te fshatrave ne shoqeri tradicionale deri tek banoret e sofistikuar te qytetve ,te gjithe ne bote jane te lidhur me njerezit brenda grupit te tyre dhe jasht tij me sistem ekonomik dhe teknoligjik gjithperfshires.Por prapsepra edhe perkunder faktit qe migracioni eshte ne rritje ideja per globalizomin e shoqeris vlen shum pak per pjsen me te madhe te popullsis. Kryesisht na intereson vetem ajo qe se afermi na rrethon zakonet, cilesit dhe menyra e jeteses e nenkulturave te vogla. Ne boten e sotme te globalizuar, njerezit qe jane rritur ne nje shoqeri mund te zgjedhin nje shoqeri tjeter oshe disa shoqeri tjera per kalimin e jetes se tyre.
SHOQERIA
Ne
Posted in Uncategorized | Edit | 4 Comments